سواد داده (Data Literacy) چیست؟
11 آبان 1401 1401-07-27 21:51سواد داده (Data Literacy) چیست؟
سواد داده به توانایی و مهارت در خواندن، تفسیر، تجزیه و تحلیل و ارائه دادهها مرتبط است. سواد داده توانایی درک دادهها و کاربرد آنها، جمع آوری دادهها، به کارگیری ابزار تحلیل داده و نتیجه گیری را شامل میشود.
سادهترین تعریف سواد، توانایی خواندن و نوشتن است و به کسی باسواد گفته میشود که دانش یا توانایی لازم در این زمینهها را داشته باشد.با تغییراتی که در جهان ایجاد شده است، تعریف سواد نیز تغییر کرده است و فقط به دانستن الفبا محدود نمیشود. سواد به حوزه مالی، سلامت، دیجیتال و داده نیز راه پیدا کرده است.
باید توجه داشت که سواد در هر حوزهای به نوبه خود مهم است.
سواد مالی به توانایی درک و به دنبال آن بهکارگیری اطلاعات مالی جهت مدیریت مالی شخصی، بودجهبندی یا سرمایهگذاری اشاره دارد. سواد سلامت به این معنی است که شما میتوانید اطلاعات موردنیاز حوزه سلامت را درک کرده و از آنها برای تصمیمگیریهای مرتبط استفاده کنید.
نقطه مشترک انواع مختلف سواد داشتن صلاحیت کافی برای درک و استفاده از اطلاعات مربوط به یک حوزه خاص است. سواد تصمیمگیری هوشمندانه و مبتنی بر شواهد را امکانپذیر میکند. از آن جایی که دنیای اطراف ما هر روز تغییر میکند، داشتن سواد یک مهارت حیاتی است.
در ادامه این مقاله از تدریس24 همراه ما باشید.
سواد داده چیست؟
سواد داده دانش یا توانایی برقراری ارتباط، خواندن و کار با دادهها است. به گفته Forbes، سواد داده مهارت تفکر انتقادی را شامل میشود که برای تفسیر دادهها و نشاندادن اهمیت آنها به دیگران لازم است. سواد داده شما را قادر میسازد تا سؤال بپرسید، تصمیم بگیرید و با دیگران همکاری کنید.
به سواد داده همانند سواد خواندن فکر کنید. همانطور که در مسیر تحصیل خود پیش میروید، انتظار میرود که در هر مقطعی از زمان سطح خاصی از مهارت خواندن را یاد گرفته باشید. همین امر در مورد سواد داده نیز صدق میکند.
سواد داده به توانایی و مهارت در خواندن، تفسیر، تجزیهوتحلیل و ارائه دادهها مرتبط است. سواد داده توانایی درک دادهها و کاربرد آنها، جمعآوری دادهها، بهکارگیری ابزار تحلیل داده، مصورسازی دادهها، نتیجهگیری و حفظ دادهها را شامل میشود.
دادهها دروغ نمیگویند. اعداد و ارقام به زمینه نیاز دارند. هنگامی که شروع به تفسیر معنای اعداد میکنید، مشخص میشود که اعداد گویای چه چیزی هستند، همانند خواندن یک کتاب.
لازم نیست متخصص باشید. سواد داده به این معنی است که افراد غیرمتخصص میتوانند از دادهها استفاده و آنها را درک کنند. سواد داده یک مهارت ضروری است که به شما و کسبوکار شما نسبت به دیگران برتری میبخشد.

سواد داده چه اهمیتی دارد؟
سواد داده به شما برتری میدهد. سازمانهایی که از دادهها و تجزیهوتحلیل برای تصمیمگیری استفاده میکنند، نسبت به سازمانهایی که این کار را نمیکنند برتری دارند. اگر با وجود دردسترسبودن دادهها، ندانید که باید با آنها چهکار کنید، همه چیز به هم میریزد.
چگونه میتوانید در دنیای امروز، رقابتی بمانید و پیشرفت کنید؟ چگونه بر اساس شواهد تصمیمگیری خواهید کرد؟ اینها سؤالات مهمی هستند که باید از خود بپرسید و پاسخ آنها با کمک دادهها امکانپذیر است.
طبق یک مطالعه، ۷۸ درصد از تصمیمگیرندگان تجاری گفتهاند که تمایل دارند زمان و انرژی بیشتری را برای بهبود مهارتهای دادهای خود سرمایهگذاری کنند.
ما در دنیای دیجیتال هستیم. ساعات روشن بودن صفحهنمایش تلفن همراه، مقدار کالری سوزانده شدهای که ساعت هوشمند اندازهگیری میکند و غیره همگی داده هستند. دادهها در کسبوکار شما نیز به کار میآیند. فرقی نمیکند تجزیهوتحلیل یک محصول باشد یا دادههای مالی یا دادههای یک وبسایت، مهم این است که این دادهها را درک کنید و از آنها برای تعیین اهداف و شاخصهای کلیدی عملکرد (KPI)، ارائه بهتر محصول خود یا پیشرفت کسبوکار خود در آینده استفاده کنید.
سواد داده و درک دادههایی که با کسبوکار شما مرتبط هستند، به شما کمک میکنند تا رضایت مشتریان خود را جلب کنید و کسبوکار خود را بهبود بخشید.
دادهها تنها زمانی ارزشمند هستند که بتوانید درک و تفسیر درستی از آنها داشته باشید. دادههای خام به نوبه خود مهم هستند، اما تأثیری ندارند. سعی کنید از دادههای خود برای تصمیمگیریهای بهتر استفاده کنید.
۵ استراتژی برای توسعه ی سواد داده
گسترش استفاده از داده ها، مهارت های مورد نیاز افراد را نیز تغییر داده است. یکی از مهارت های جدید مورد نیاز افراد در فضاهای مختلف و به خصوص در عرصه کسب وکار سواد داده است. حال در فضای این کلان داده ها و همچنین آلودگی های اطلاعات و بحث اخبار جعلی و … نیازمند روش هایی برای فهم بهتر مسائل مربوط به داده ها هستیم.
سواد داده ها، افراد را به دسترسی، تفسیر، ارزیابی انتقادی، مدیریت، کنترل و استفاده اخلاقی از داده ها قادر می سازد. در ادامه در مورد روش هایی برای توسعه ی سواد داده صحبت خواهیم کرد.
۱. مدنظر قرار دادن سواد داده به عنوان اولویت کل سازمان
سواد داده مهارت تکنیکی نیست و نوعی مهارت حرفه ای محسوب می شود. همه ی کارکنان خود، از جمله بازاریابان، متخصصان فروش، پرسنل عملیاتی و مدیران محصول را تشویق کنید تا سواد تحلیل داده ای خود را از طریق شرکت در جلسات فصلی سازمان توسعه دهند.
در این جلسات نیز موضوعاتی مانند تصمیم گیری داده محور، قابلیت های هوش مصنوعی در حل مسائل، نحوه ی برقراری ارتباط میان داده ها و مشکلات کسب وکار، اخلاقیات سازمان و هوش مصنوعی یا نحوه ی برقراری ارتباط با دیگران از طریق داده ها را پوشش دهید. این نوع تأکید روی سواد داده در سطح سازمان موجب می شود که فرهنگ استفاده از داده ها در شرکت به اولویت اول همه تبدیل شود.
۲. توسعه ی زبانی مشترک برای توصیف داده ها
دنیای داده ها بسیار بزرگ، پر از کلمات و اصطلاحات است؛ به همین دلیل ممکن است گاهی به سوءتفاهم در درک برخی مفاهیم از جانب سایرین منجر شود. از این رو به عنوان سازمانی که بخش های مختلف سواد داده برایتان اهمیت بیش تری دارد، بهتر است در شرکتتان زبان مشترکی را برای صحبت درمورد داده ها و تحلیل آن ها رواج دهید.
برای مثال، اگر شرکت ارائه ی خدمات مالی دارید، زبان مشترکتان برای تحلیل داده ها می تواند اندازه گیری احتمالات و ریسک ها باشد. اگر شرکتی فعال در زمینه ی تکنولوژی هستید، می توانید از زبان مشترک آزمایش و بصری سازی برای تحلیل داده ها استفاده کنید؛ هم چنین، در جلسات تحقیق و توسعه ی خود، محتوایی را مرتبط با این زبان مشترک برای یادگیری سواد داده تنظیم کنید و نحوه ی برقراری ارتباط آن را با بخش های مختلف کسب وکارتان توضیح دهید؛ به این ترتیب، کارکنانتان می توانند تمام ارتباطات میان دانش داده ای سازمان و گردش کار خود را درک کنند.
۳. فراهم کردن فضایی برای کارکنان برای برقراری ارتباط میان مفاهیم کسب وکار
یکی از مواردی که همه ی کسب وکارها باید به آن توجه کنند، لزوم ایجاد توان مندی در کارکنان برای مطرح کردن ایده های تجاری جدید با استفاده از دانش داده ای جدیدشان است. به عنوان مثال، فرض کنید که شرکتی فعال در حوزه ی سرگرمی و موسیقی دارید. به عنوان بخشی از برنامه ی تحقیق و توسعه تان، از کارمندان بخواهید که پروژه های پیشنهادی خود را با استفاده از آموخته های جدیدشان در زمینه ی سواد داده توسعه دهند؛
به این ترتیب، با ترکیب دانش داده ای با دانشی که در زمینه ی صنعت فعالیت خود دارند، می توانند ایده های شگفت انگیز جدیدی را برای صرفه جویی در هزینه یا افزایش درآمد شرکت ارائه دهند. از سوی دیگر، چیزی که به همان اندازه مهم است، این است که با انجام چنین کاری به کارکنان خود قدرتی می دهید که فرهنگ جدید استفاده از سواد داده و تحلیل آن را از سطوح پایین تا بالاتر سازمان هدایت کنند.
۴. ایجاد ساختارهای تشویقی برای تصمیم گیری مبتنی بر داده ها
روند فعلی شرکتتان را برای تأیید ایده های جدید یا تنظیم بودجه دنبال کنید، سپس مکانیزم هایی را به کسب وکار اضافه کنید تا از این طریق به تفکر کارکنان بر اساس تحلیل داده ها پاداش دهید. به عنوان مثال، از مدیران بخواهید تا پروژه های بصری سازی مناسبی را در طرح های پیشنهادی خود بگنجانند یا داشبوردهایی را بسازند تا روی شاخص های کلیدی عملکرد (KPI) پروژه های کارکنان به صورت کمّی و بلادرنگ نظارت داشته باشند.
اگر بتوانید با ارائه ی امتیازهایی مانند اعطای تأییدیه ی سریع تر پروژه یا اختصاص بودجه ی بیش تر به پیشنهادهای حاوی تفکر مبتنی بر داده ها، روند تصمیم گیری مدیران خود را از بررسی شواهد به تحلیل داده ها تغییر دهید، به سرعت رفتار موردنظرتان مبنی بر هم سویی انگیزشی مدیران و کارکنان برای استفاده از دانش داده ای را در شرکت دریافت می کنید.
۵. استقرار برنامه های تحقیق و توسعه برای آموزش سواد داده مرتبط با حوزه ی کسب وکارتان
توسعه ی چنین برنامه های آموزشی شخصی سازی شده جمعی و مرتبط با زمینه ی فعالیت کسب وکار نیازمند منابع بسیاری است، اما مزایای آن از نظر مشارکت کارکنان در آموزش مطالب، استفاده از آموخته هایشان در حین کار و توان مندسازی آنان ارزش بالایی دارد.
عضویت در پلتفرم های تحصیلی و آموزشی مختلف، مانند کورسرا (Coursera)، اغلب در سازمان هایی که به دنبال تحول پایدار هستند، کاهش پیدا کرده است، زیرا یادگیری زمانی مؤثر واقع می شود که:
جمعی باشد: به این معنی که با همراهی سایرین انجام شود؛
شخصی سازی شود: با دریافت بازخورد از متخصصان همراه باشد؛
مرتبط با زمینه ی فعالیت فرد باشد: به این معنی که به طور مستقیم به مشکلات کسب وکاری مرتبط باشد که برای رفع آن ها تلاش می کنند.
تجربیات افراد از کارمندان تا کارفرمایان کسب وکارهای مختلف نشان می دهند که دانش داده ای فقط به چند شغل خاص (متخصص داده یا مهندس داده) محدود نیست و به مجموعه ای از مهارت ها مربوط می شود که حوزه ی گسترده ای از مشاغل را در زمینه های مختلف پوشش می دهند. به عنوان مثال، یک بازاریاب یا مدیر محصول با استفاده از سواد داده می تواند عملکرد بهتری از خود ارائه دهد.
این شرایط برای مشاغل دیگری مانند موقعیت شغلی عملیاتی، مهندسی، مسئولیت فروش و حتی منابع انسانی نیز صدق می کند. به عبارت بهتر، در یک کسب وکار نیاز نیست که همه ی کارکنان دانش برنامه نویسی داشته باشند، اما به زودی همه ی آن ها به دانش تحلیل و استفاده از داده ها نیاز خواهند داشت.
پست های مرتبط
VDI چیست و چه کاربردی دارد؟
مزایا و معایب اس ام اس مارکتینگ چیست؟
فریم ورک چیست؟
توپولوژی مش چیست؟
دلایل عدم اتصال دامنه جدید به هاست چیست؟
اعضا
-
Active ماه 5, 2 هفته قبل
-
Active ماه 9, 2 هفته قبل
-
Active ماه 9, 3 هفته قبل
-
Active ماه 10, 3 هفته قبل
-
Active 1 سال, ماه 1 قبل
بروز رسانی
سمیرا مردانی's بروزسانی مشخصات انجام شد 1 سال, ماه 6 قبل
محمد جواد محمدی's بروزسانی مشخصات انجام شد 1 سال, ماه 6 قبل
مریم نوری's بروزسانی مشخصات انجام شد 1 سال, ماه 6 قبل
محمد امین طاهری's بروزسانی مشخصات انجام شد 1 سال, ماه 6 قبل
نگار حجتی's بروزسانی مشخصات انجام شد 1 سال, ماه 6 قبل