تفاوت تحقیقات بازاریابی و تحقیقات بازار

تحقیقات بازار هردوی این مقاهیم جزئی از مارکتینگ محسوب می شود و شامل فعالیت‌هایی است که قبل از فروش محصول انجام می‌شود. تعدادی از متخصصین بازاریابی تحقیقات بازار را زیرمجموعه تحقیقات بازاریابی می‌دانند و گروهی دیگر بر این عقیده اند کعه این دو مفهوم در بعضی فعالیت‌ها هم پوشانی دارند. یعنی فعالیت هایی مانند ترندهای بازار و سایز بازار و بررسی بازار هدف و … را جزئی از تحقیقات بازار و مستقل از تحقیقات بازاریابی می دانند.

تحقیقات بازار مثال‌هایی از تحقیقات بازاریابی می‌توان از بهینه سازی در تبلیغات، تست آ-ب، رضایت مشتریان و تغییر نگرش نسبت به برندینگ نام برد. درباره تحقیقات بازار می‌توان از ترندهای بازار ، سایز بازار و بررسی بازار هدف، سگمنتیشن و … نام برد. با این حال این دو مفهوم در محدوده‌ی موضوعاتی مانند قیمت گذاری، ویژگی های محصول و تخمین تقاضا مشترک هستند.

تحقیقات بازار به چه سوال‌هایی پاسخ می‌دهد؟

بر اساس آمارهای موجود:

تحقیقات بازار بر اساس داده‌های اینستاگرام در سال 2017، 80% از کاربران اینستاگرام حداقل یک پیج بیزینسی را دنبال می‌کنند.

تحقیقات بازار بر اساس داده‌های گوگل، 75% از کاربران تلفن‌های هوشمند برای برطرف کردن نیازها و سوالاتشان ابتدا به سراغ موتورهای جست‌وجو می‌روند.

بر اساس آمار hubspot در سال 2016، 78% از مصرف‌کنندگان به دلیل تعداد بالای ایمیل‌های دریافتی از یک برند، عضویت خود را از خبرنامه ایمیلی آن لغو می‌کنند.

تحقیقات بازار چگونه یک کارشناس بازاریابی می‌تواند مطمئن شود که مشتری در تصمیم‌گیری محصول او را انتخاب می‌کند؟ چگونه می‌توان فهمید که یک مصرف‌کننده تصمیم خرید خود را با استفاده از چه اطلاعاتی و بر چه اساس می‌گیرد؟ این سؤالات دقیقاً مواردی هستند که مارکتینگ ریسرچ به آن‌ها پاسخ می‌دهد.

آیا تحقیقات بازار همان تحقیقات بازاریابی است؟

تحقیقات بازار ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که آیا تحقیقات بازار همان تحقیقات بازاریابی است؟ پاسخ به این سوال می‌تواند هم بله باشد و هم خیر! در واقع در علم کسب و کار این روزها نمی‌توان حد و مرز مشخصی برای تفاوت این دو تحقیقات در نظر گرفت. گاهی هر کدام از این تحقیقات می‎تواند به اندازه‌ای کامل و حرفه‎ای انجام شود که به تمامی سوال‌ها و ابهام‌ها در بخش‌های دیگر نیز پاسخ دهد.

تحقیقات بازار در بازاریابی کالا شما به دنبال 4 هدف اصلی هستید:

• خود کالا و محصول
• هزینه پرداختی توسط مشتری
• مکان مورد نظر برای بازاریابی
• تبلیغات و روابط عمومی

 در تحقیقات بازار و بازاریابی شما به شکل‌های مختلف نیاز به یافتن پاسخ سوال‌های بالا خواهید داشت. در واقع می‌توان گفت این دو تحقیقات با یکدیگر همپوشانی داشته و تا حد زیادی می‌توانند مشابه با یکدیگر باشند، اما تفاوت عمده آن‌ها در موارد زیر است:

تحقیقات بازار بر شناخت جامعه هدف و بررسی نیازهای آن‌ها تاکید دارد، در حالی که در بازاریابی شما به دنبال اهداف بیشتری هستید برای مثال روش‌های معرفی محصول را نیز مورد بررسی قرار خواهید داد تا متوجه شوید کدام روش برای شما، مشتری بیشتری به دنبال خواهد داشت. در واقع در بازاریابی  تمرکز شما بیشتر بر روی محصول و نیازهای مشتری است اما در تحقیقات بازاریابی شما به دنبال اطلاعات بیشتری هستید.

محدودیت‎های تحقیقات بازار چیست؟

تحقیقات بازار در بخش پایانی از این مقاله می‎خواهیم بدانیم که اجرای تحقیقات بازار با چه محدودیت ‎هایی مواجه خواهد شد؟

• شما برای اجرای این تحقیقات نیاز به زمان زیادی دارید.
• هنوز یک روش علمی و دقیق برای انجام تحقیقات بازار وجود ندارد، از این رو بسیاری از افراد به دلیل آشنا نبودن با متدها و روش‌های انجام این تحقیقات زمان و هزینه زیادی را صرف کرده و به نتیجه مورد نظر خود نمی‎رسند.
• شما برای درگیر کردن مخاطبان با خود و دریافت اطلاعات نیازمند فرهنگ سازی و تبلیغات هستید. این مساله خود نیازمند پرداخت هزینه‎های قابل توجه برای بازاریابی است.
• تمامی افراد در تحقیقات شما شرکت نمی‎کنند و برخی از افراد نیز پاسخ‌های غیر واقعی به سوال‎های شما خواهند داد. از این رو نتایج شما ممکن است دقیق از آب درنیاید.

روش‌های کسب اطلاعات در تحقیقات بازار

تحقیقات بازار در اینجای مقاله می‌خواهیم بدانیم که ما برای دریافت اطلاعات از مشتریان و جامعه هدف از چه روش‌هایی می‎توانیم استفاده کنیم؟ برای کسب اطلاعات روش‌های مختلفی وجود دارد که شما باید متناسب با نوع محصولات و خدمات ارائه شده و البته نیازهای خود آن را انتخاب کنید.

• مصاحبه

یکی از روش‌های جمع آوری اطلاعات از مشتریان، مصاحبه تک به تک با آن‌ها است. بهتر است این مصاحبه به صورت حضوری برگزار شود تا شما بتوانید علاوه بر زبان گفتاری متوجه احساسات و زبان بدن مخاطب خود نیز شوید. شما در این روش نیاز دارید با تک به تک مخاطبان خود مصاحبه کرده و با پرسیدن سوال‌های هوشمندانه به عمق احساسات و افکار آن‌ها نسبت به برند شما دسترسی پیدا کنید.

• پرسشنامه

روش دیگر برای به دست آوردن اطلاعات از مشتریان، طراحی فرم‌های پرسشنامه و پر کردن آن توسط افراد است. با استفاده از پرسشنامه می‎توانید با صرف کم‎ترین هزینه و در زمان کوتاهی حجم زیادی از داده‌ها و اطلاعات مورد نیازتان را به دست آورید. شما می‎توانید به راحتی نتایج حاصل از پرسشنامه‌ها را بررسی کرده و تجزیه و تحلیل کنید.

نکته تحقیقات بازار قابل توجه آن که در طراحی پرسشنامه باید سعی کنید سوال‌ها روان و البته کوتاه باشند. زیرا یکی از مشکلات اساسی در پر کردن فرم پرسشنامه توسط افراد آن است که به دلیل بی حوصلگی سوالات را سر سری جواب می‌دهند و نتیجه آن با واقعیت متفاوت خواهد بود.

تحقیقات بازار نکته مهم دیگر در طراحی پرسشنامه آن است که شما یک سوال هدف را به شکل‎های مختلف از افراد بپرسید. با این روش شما با بررسی پاسخ به سوال‎های مشابه می‎توانید نتیجه قطعی و صحیح را برای یک سوال پیدا کنید.

• گروه‌های متمرکز

یکی دیگر از روش‌های کسب اطلاعات مورد نیاز برای تحقیقات بازار، بررسی گروه‌های متمرکز است. در این روش شما یک گروه کوچک را به عنوان نمونه انتخاب کرده و آن‌ها، رفتار و افکارشان را راجع به کسب و کار خود مورد بررسی قرار می‌دهید.

نکته قابل توجه آن که این گروه نمونه باید کاملا مطابق با بازار هدف شما بوده و پرسونای مشتریان شما را به طور کامل داشته باشند. این نکته نیز قابل ذکر است که اگر تجربه‎ای در تحقیقات بازار ندارید، این روش می‌تواند برای شما کمی ریسکی باشد.

• مشاهده

این روش نیز می‌تواند گزینه مناسبی برای انجام تحقیقات بازار بوده و اطلاعات مفید و مناسبی را در اختیار شما قرار دهد. در این روش بدون آن که شما خود را به مشتریان و جامعه هدف معرفی کنید، وارد جمع آن‌ها شده و تمامی رفتارهای آن‎ها را مورد بررسی قرار خواهید داد.

تحقیقات بازار این روش می‎تواند صادقانه‎ترین و بهترین اطلاعات را راجع به رفتار مشتری نسبت به محصولات و خدمات شما ارائه کند. برای مثال در یک نمایشگاه شما می‎توانید از افراد متخصص استفاده کرده تا رفتار مشتری هنگامی که با محصول و خدمات شما آشنا می‎شود را بررسی کند، با آن‌ها وارد گفت و گو شده و علت انتخاب و عدم انتخاب آن را سوال بپرسد.